Nowoczesne metody przestępczości finansowej: Raport Europolu
Według najnowszego raportu Europolu, obecnie organy ścigania zdołały skonfiskować przestępczym sieciom mniej niż 2% rocznych szacowanych dochodów z przestępczości zorganizowanej. Jest to niewielka część ogromnych, nieopodatkowanych dochodów uzyskiwanych przez sieci przestępcze.
vIBANs i BNPL: narzędzia dla przestępców
Raport zwraca uwagę na rosnące wykorzystanie wirtualnych numerów IBAN (vIBANs) w przestępczości finansowej. vIBANs umożliwiają szybkie międzynarodowe płatności, które maskują tożsamość głównego konta, emitenta i kraju pochodzenia, co utrudnia wykrywanie podejrzanych transakcji i dodaje dodatkowy etap do śledztw. Nadużycia vIBANs zaobserwowano w ostatnich śledztwach dotyczących różnych rodzajów oszustw.
Finansowanie typu "kup teraz, zapłać później"
(BNPL) również zyskuje na popularności, a przestępcy wykorzystują obecne słabości w procesie aplikacji BNPL do kradzieży. Ponieważ usługi BNPL nie przeprowadzają formalnej oceny zdolności kredytowej, przestępcy często przechodzą przez algorytmiczne kontrole i używają kont prawdziwych użytkowników do nielegalnego zamawiania przedmiotów.
Kryptowaluty i NFT: nowe pola dla przestępczości
Użycie kryptowalut w przestępczych schematach również rośnie wraz z ich ogólnym tempem adopcji, choć ich przestępcze użycie nadal stanowi mniej niż jeden procent całkowitej wolumenu transakcji. Przestępcy wydają się zniechęceni przez ich dużą zmienność oraz przez pewne sukcesy organów ścigania w śledzeniu przestępczych transakcji kryptowalutowych.
Tokeny (NFT) są często wykorzystywane do oszustw
Fałszywe NFT są sprzedawane przez przestępców, a prawdziwe są sprzedawane wielokrotnie. NFT stanowią również znaczne ryzyko prania pieniędzy, ze względu na ich funkcję natychmiastowego handlu przez granicami.
Pranie pieniędzy i nadużycia w biznesie
Raport Europolu podkreśla, że ponad 80% przestępczych sieci działających w UE nadużywa legalnych struktur biznesowych (tzw. LBS) do swoich przestępczych działań. Przestępcy są właścicielami lub infiltrują komercyjne podmioty. Firmy handlowe, dostawcy usług online, przedsiębiorstwa IT, call center, firmy inwestycyjne, usługi dostaw i logistyki są wykorzystywane do przestępczych operacji, a także do wykorzystywania słabości w krajowych systemach podatkowych i ukrywania powiązań między członkami oszukańczych układów.
Prawie 70% przestępczych sieci działających w UE korzysta z podstawowych technik prania pieniędzy, podczas gdy reszta współpracuje z profesjonalnymi sieciami prania pieniędzy i/lub korzysta z podziemnego systemu bankowego.
Przypadek Bitzlato
W styczniu 2023 roku, organy ścigania zamknęły platformę kryptowalutową Bitzlato, podejrzewaną o wykorzystywanie przez przestępców do prania nielegalnych funduszy należących do rosyjskich podmiotów objętych sankcjami UE.
Bitzlato umożliwiało szybką konwersję różnych krypto-aktywów, takich jak bitcoin, ethereum, litecoin, bitcoin cash, dash, dogecoin i tether na rosyjskie ruble. Szacuje się, że platforma kryptowalutowa otrzymała aktywa o wartości 2,1 miliarda euro (119 000 BTC). Chociaż konwersja krypto-aktywów na waluty fiducjarne nie jest nielegalna, śledztwa w sprawie cyberprzestępczych operatorów wskazały, że przez platformę przepływały duże ilości aktywów przestępczych. Analizy wskazują, że około 46% aktywów wymienionych przez Bitzlato, o wartości około 1 miliarda euro, było powiązanych z działalnością przestępczą.
Podsumowanie
Raport Europolu pokazuje, że przestępczość finansowa jest złożonym i dynamicznym problemem, który wymaga ciągłego monitorowania i innowacyjnych strategii zwalczania. W miarę jak technologia ewoluuje, przestępcy znajdują nowe sposoby na wykorzystanie systemów finansowych do swoich celów. Dlatego tak ważne jest, aby organy ścigania, instytucje finansowe i politycy byli na bieżąco z najnowszymi trendami i technologiami, aby mogli skutecznie przeciwdziałać praniu pieniędzy.